Czym jest mastocytoma? Czym jest mastocytoma?
Mastocytoma to guz wywodzący się z komórek tucznych (mastocytów), które odgrywają istotną rolę w układzie immunologicznym, m.in. w procesach zapalnych i reakcjach alergicznych. Komórki te są obecne w tkankach łącznych, szczególnie w skórze, śluzówkach, węzłach chłonnych oraz w narządach wewnętrznych.
Nowotwór może pojawiać się w dowolnym miejscu na ciele psa, choć najczęściej występuje na skórze tułowia, kończynach i głowie. Może przybierać różne formy – od małych, twardych guzków do dużych, owrzodziałych zmian.
Przyczyny i czynniki ryzyka
Przyczyny mastocytomy nie są w pełni poznane, jednak na rozwój tego nowotworu wpływają zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Pewne rasy psów są bardziej podatne na mastocytomę, co sugeruje podłoże genetyczne. Do ras predysponowanych należą:
- boksery,
- buldogi angielskie,
- labradory retrievery,
- golden retrievery,
- boston terriery,
- shar pei.
Dodatkowo, czynniki takie jak narażenie na toksyny środowiskowe czy długotrwałe stany zapalne mogą zwiększać ryzyko rozwoju choroby.
Objawy kliniczne mastocytomy
Objawy zależą od lokalizacji guza oraz jego stadium zaawansowania. Do najczęstszych symptomów należą:
- obecność pojedynczych lub mnogich guzków na skórze,
- zmiany w strukturze i kolorze skóry,
- owrzodzenia,
- swędzenie lub ból w miejscu guza.
U niektórych psów mogą pojawić się także objawy ogólne, takie jak:
- wymioty,
- biegunka,
- utrata apetytu,
- osłabienie.
Objawy ogólnoustrojowe są związane z wydzielaniem przez mastocyty mediatorów, takich jak histamina i heparyna, które mogą wywoływać reakcje alergiczne i zaburzenia krzepnięcia.
Diagnostyka mastocytomy
Rozpoznanie mastocytomy wymaga szczegółowych badań:
- Cytologia aspiracyjna cienkoigłowa (FNA) – pozwala na wstępne rozpoznanie obecności mastocytów w guzie.
- Biopsja – umożliwia potwierdzenie diagnozy oraz określenie stopnia zaawansowania nowotworu.
- Badania obrazowe – RTG, USG lub tomografia komputerowa są wykorzystywane do oceny ewentualnych przerzutów do narządów wewnętrznych.
- Badania krwi i moczu – pomagają ocenić ogólny stan zdrowia psa oraz skutki systemowe choroby.
W przypadku mastocytomy ważna jest klasyfikacja histopatologiczna, która ocenia stopień złośliwości nowotworu (grading) oraz stadium zaawansowania klinicznego.
Leczenie mastocytomy
Leczenie mastocytomy zależy od jej wielkości, lokalizacji, stopnia złośliwości oraz obecności przerzutów. Podstawowe metody terapii obejmują:
Chirurgiczne usunięcie guza
Jest to najskuteczniejsza metoda leczenia w przypadku zmian zlokalizowanych i niezłośliwych. Podczas operacji usuwa się guz wraz z marginesem zdrowej tkanki, aby zapobiec nawrotom.
Radioterapia
Stosowana jest jako terapia uzupełniająca po operacji, szczególnie w przypadkach, gdy nie udało się usunąć całego guza.
Farmakoterapia
Leki przeciwnowotworowe – w przypadkach złośliwych stosuje się chemioterapię w celu zahamowania wzrostu guza lub przerzutów.
Inhibitory kinazy tyrozynowej (np. masitinib, toceranib) – leki te celują w mechanizmy molekularne odpowiedzialne za rozwój mastocytomy.
Leki przeciwhistaminowe – pomagają łagodzić objawy związane z wydzielaniem histaminy przez mastocyty.
Immunoterapia
Nowoczesne metody leczenia obejmują stymulację układu odpornościowego w walce z nowotworem.
Rokowanie
Rokowanie zależy od wielu czynników, takich jak lokalizacja guza, stopień złośliwości, obecność przerzutów oraz odpowiedź na leczenie. Mastocytomy o niskim stopniu złośliwości i zlokalizowane zmiany mają korzystne rokowanie przy wczesnym leczeniu chirurgicznym. W przypadku guzów złośliwych lub przerzutów rokowanie jest ostrożne, ale nowoczesne terapie mogą znacząco przedłużyć życie psa i poprawić jego jakość.
04.12.2024 
