Szylkretowe koty. Czy zawsze są samicami?

Autor:
Agnieszka Żmiejko
12.04.2025
Autor: Agnieszka Żmiejko

Zachwycają nietuzinkowym umaszczeniem – pełnym ognistych plam i miedziano-czarnych przebłysków. Szylkretowe koty to prawdziwe dzieła natury, a ich wygląd przyciąga uwagę miłośników mruczków na całym świecie. Ale za wyjątkową szatą kryje się też ciekawa tajemnica genetyczna, która sprawia, że niemal wszystkie szylkretki to… samice. Czy to reguła bez wyjątków? A jeśli są wyjątki – to jak to możliwe?

Szylkretowe koty. Czy zawsze są samicami?
angle Co to znaczy, że kot jest szylkretowy?
angle Dlaczego szylkretowe koty to niemal zawsze samice?
angle Czy istnieją szylkretowe kocury? Rzadko, ale jednak tak
angle Czy umaszczenie szylkretowe wpływa na charakter kota?

Co to znaczy, że kot jest szylkretowy?

Szylkretowe koty wyróżniają się niezwykłym, mozaikowym umaszczeniem – to mieszanka koloru czarnego i rudego (lub ich rozjaśnionych wersji: niebieskiego i kremowego), która układa się w nieregularne, piękne plamy. Każdy kot szylkretowy wygląda inaczej – nie ma dwóch identycznych osobników.

Umaszczenie to może występować w różnych wariantach – z domieszką bieli (tzw. calico), jako „dymne” lub cętkowane. Szylkret to nie rasa, ale typ umaszczenia, który może występować u wielu ras i kotów nierasowych. Co ciekawe, szylkretki mają opinię kotów z charakterem – często mówi się, że są pewne siebie, niezależne i wyjątkowo uparte.

Dlaczego szylkretowe koty to niemal zawsze samice?

U podstaw szylkretowego umaszczenia leży genetyka, a dokładniej – chromosomy płciowe. Kolory sierści: czarny i rudy są kodowane przez geny znajdujące się na chromosomie X. Samice, które mają dwa chromosomy X (XX), mogą jednocześnie nieść geny odpowiedzialne za oba kolory, co skutkuje właśnie szylkretowym umaszczeniem.

U samców, którzy mają jeden chromosom X i jeden Y (XY), występuje tylko jeden kolor – rudy albo czarny. Dlatego prawdziwe szylkretowe koty to niemal wyłącznie kotki. Szacuje się, że tylko 1 na 3000 szylkretów to samiec – a i wtedy mamy do czynienia z rzadką mutacją genetyczną (XXY). Taki kot zazwyczaj jest bezpłodny i może mieć problemy zdrowotne.

Czy istnieją szylkretowe kocury? Rzadko, ale jednak tak

Choć zdecydowana większość szylkretowych kotów to samice, od czasu do czasu pojawia się szylkretowy samiec – zazwyczaj budzący ogromne zainteresowanie. Taki kocur to prawdziwa rzadkość, wynikająca z anomalii genetycznej, w której kot posiada dwa chromosomy X i jeden Y (XXY).

Choć jego umaszczenie przypomina to spotykane u kotek, często towarzyszą mu zaburzenia hormonalne i bezpłodność. Istnieją także przypadki mozaik genetycznych lub chimer – kiedy komórki z różnym materiałem genetycznym łączą się w jednym organizmie. Jednak są to przypadki ekstremalnie rzadkie. W praktyce, jeśli widzisz szylkretowego kota – masz do czynienia niemal na pewno z kotką.

Czy umaszczenie szylkretowe wpływa na charakter kota?

To pytanie, które zadaje sobie wielu opiekunów – i choć nie ma naukowych dowodów, że geny umaszczenia wpływają na zachowanie. Szylkretowe koty często opisywane są jako wyraziste, stanowcze i… trochę zadziorne. Choć brzmi to, jak mit, wielu opiekunów potwierdza, że ich szylkretki są wyjątkowo niezależne, głośne, z dużym temperamentem.

Prawdopodobnie chodzi o indywidualne cechy charakteru i efekt autosugestii – bo kolory sugerują „ognisty” temperament. Niezależnie od tego, jaką osobowość ma dana kotka, jedno jest pewne: szylkretki mają w sobie to „coś”, co przyciąga uwagę i sprawia, że trudno się w nich nie zakochać.

FAQ
Najczęściej zadawane pytania
Czy wszystkie szylkretowe koty to samice?

Zdecydowana większość – tak. Ponad 99% szylkretów to kotki, ponieważ takie umaszczenie wymaga obecności dwóch chromosomów X. Samce o szylkretowym futrze są rzadkimi wyjątkami i zazwyczaj mają dodatkowy zestaw chromosomów (XXY), co czyni ich bezpłodnymi.

Czy szylkretowy kot może być rasowy?

Oczywiście! Szylkretowe umaszczenie występuje u wielu ras: np. kotów perskich, brytyjskich, devon rex, maine coon czy ragdolli. To typ umaszczenia, a nie rasa, więc można spotkać zarówno rasowe, jak i nierasowe szylkretki.

Czy szylkretowe koty są droższe?

Zdarza się, że kotki o tym umaszczeniu są bardziej pożądane przez hodowców lub opiekunów szukających unikalnego wyglądu. Cena może być nieco wyższa, ale zależy głównie od rasy, hodowli, rodowodu i zdrowia. U kotów nierasowych umaszczenie nie wpływa istotnie na cenę.